TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMİ
Tarih biliminin yöntemleri konusunu aşağıdan bulabilirsiniz.
Tarih bilimi, insan toplulukları tarafından meydana getirilen
olayları incelediği için beşeri bilimler (sosyal bilimler) içerisinde yer alır.
Beşeri bilimler, pozitif bilimlerden farklı bir araştırma yöntemine sahiptir. Pozitif
bilimlerde deney ve gözlem metodu kullanılırken, beşeri bilimlerde belgelere
dayanılarak, anlama ve kavrama yöntemi kullanılır. Tarihi olaylar belgelere
dayanılarak açıklanır.
Belgeler yazılı ve yazısız diye ikiye ayrılmıştır. Yazılı
belgeler yazının icadından günümüze kadar geçen dönem içinde yazılan her türlü
belgedir. Yazısız belgeler ise destanlar, atasözleri gibi sözlü belgelerin
yanında, kullanılan araç gereçler, giyim eşyaları, barınaklar ve iskeletlerdir.
Bu tür belgeler özellikle tarih öncesi dönemleri açıklamada büyük bir öneme
sahiptir.
Tarih Biliminin Yöntemleri |
Tarihsel belgelerden edinilen bilgilere "kesin
doğru" gözüyle bakılmamalıdır. Çünkü, deha sonra ortaya çıkarılacak aynı
olayla ilgili farklı belgeler, mevcut bilgiyi değiştirebilir. Bu nedenle tarih
bilimi, kendisini sürekli yenileyen, dinamik bir yönteme sahiptir.
Bir tarih araştırmacısının bir olayı ortaya koyabilmesi için
şu sistematik yöntemi izlemesi gerekir:
Tarama (Kaynak Arama): Olaylarla ilgili yazılı yazısız bütün
kaynaklar bulunup ortaya konmalıdır.
Tasnif (Sınıflandırma): Elde edilen belgeler belirli bir
sistem dahilinde sınıflandırılmalıdır.
Tahlil (Çözümleme): Elde edilen belgeler geçmişe ait olduğu için
günümüz insanının anlayacağı hale getirilmelidir.
Tenkit (Eleştiri): Eldeki belgelerin kaynak ve bilgi yönünden
yeterli olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Terkip (Sentez): Eldeki belgeler veya bilgiler birleştirilerek
eser ortaya konmalıdır.